Yunanistan’daki çoğu bayram hakkında söylenebilecek bir şey, her şeyden önce yemekle ilgili olduklarıdır. 25 Mart Yunan Bağımsızlık Günü’nde ise geleneksel yemek, kızarmış morina balığı ve sarımsak sosudur (bakaliaros skordalia). Geleneğin nereden geldiğini bilmeseler bile, hemen hemen herkes buna saygı duyar.

Yunanlılar neden 25 Mart’ta morina balığı yiyor?
Bu ulusal bayram aslında çifte bayramdır; hem tarihi bir olayı (25 Mart 1821, Mora’da Türklere karşı devrimin resmen ilan edildiği tarih) hem de dini bir olayı (Meryem Ana’ya Müjde, yani melek Cebrail’in Meryem’e Tanrı’nın oğlunu doğuracağını haber verdiği gün) kutlar.

Bu günde morina balığı yeme geleneği muhtemelen Yunan devriminden öncesine dayanır ve günün dini önemine dayanır. Genellikle Büyük Perhiz orucunun ortasında kutlanan Müjde Günü, kilisenin dönemin katı beslenme yasaklarında bazı istisnalara izin verdiği bir gündü. Özellikle balık ve şarap tüketilebiliyordu.

Özellikle tuzlanmış morina balığının bu kadar rağbet görmesinin nedeni, büyük olasılıkla, çoğunlukla ithal edilmesine rağmen, özellikle denizden uzak bölgelerde yaşayan Yunanlılar için yaygın olarak erişilebilen tek balık olmasıydı. Ucuz ve uzun raf ömrüne sahip olan bu balık, halkın gerçek bir balığıydı. Ülke, 25 Mart’ta Yunan Bağımsızlık Günü’nü kutlamaya başladığında, morina yeme geleneği bu bayramla ilişkilendirilmeye başlandı.

Tuzlu morina balığı kullanmak geleneksel olsa da, uzun süreli bekletme süresinden kaçınmak istiyorsanız taze fileto kullanarak da bir versiyonunu yapabilirsiniz. Sarımsaklı sos (skordalia) geleneksel olarak patatesle yapılır. Bu tarif, daha fazla lezzet için havuç ve zencefil içeren güncellenmiş bir versiyondur.

Yunan Bağımsızlık Günü Öğle Yemeği Kızarmış Morina ve Sarımsaklı Sos
Yunan pazarında satılan tuzlanmış morina balığı. [Shutterstock]
İçindekiler
Sarımsaklı sos için ihtiyacınız olanlar:

500 gr havuç (veya daha geleneksel bir versiyon için patates kullanın), soyulmuş ve iri doğranmış
2 diş ezilmiş sarımsak (veya damak tadınıza göre)
1 yemek kaşığı taze zencefil (isteğe bağlı), soyulmuş ve dilimlenmiş
1 tutam kırmızı biber
70 ml zeytinyağı
50 ml limon suyu
50 ml soya sosu, tercihen organik Japon sosu
2 kalın dilim ekmek, kabuğu çıkarılmış
Taze çekilmiş karabiber
Balık için ihtiyacınız olanlar:

800 gr – 1 kg tuzlu morina balığı, tuzluluğunu gidermek için 48 saat suda bekletilir (suyu birkaç kez değiştirilir).
100 gr çok amaçlı un
1/2 çay kaşığı kabartma tozu
1/2 çay kaşığı kırmızı biber
1 çay kaşığı tuz
1 yemek kaşığı zeytinyağı
100 ml soğuk su
Kızartma için zeytinyağı veya bitkisel yağ
Nasıl yapılır?
Sarımsak sosu

Ekmeği suya batırın ve ardından suyunu çıkarmak için sıkın.
Bir sote tavasına veya küçük bir tencereye 2 yemek kaşığı yağı orta ateşte ısıtın. Havuçları ve bir diş sarımsağı hafifçe yumuşayana kadar yaklaşık 1-2 dakika soteleyin.
100 ml su ekleyin, ateşi kısın ve tencerenin kapağını kapatın. Havuçlar yumuşayana kadar yaklaşık 15 dakika kısık ateşte pişirin.
Havuçları bir mutfak robotuna dökün, ikinci diş sarımsağı, zencefili ve karabiberi ekleyin. Birleşene kadar karıştırın. Ardından, mutfak robotu çalışırken ekmeği ekleyin ve bir dakika daha karıştırın.
Mutfak robotu çalışmaya devam ederken, zeytinyağı, limon ve soya sosunu azar azar ekleyerek pürüzsüz ve koyu bir sos elde edene kadar karıştırın.
Sosu bir kaseye alıp streç filmle kapatıp servis zamanına kadar buzdolabında saklayın.
Balık

Morina balığının derisini soyun ve balığı kalın şeritler halinde doğrayın.
Unu, kabartma tozunu, karabiberi, tuzu, 1 yemek kaşığı zeytinyağını ve soğuk suyu pürüzsüz ve koyu kıvamlı bir hamur elde edene kadar karıştırın.
Balık şeritlerini hamura batırın, tamamen kaplandığından emin olun.
Bir tavaya yağ dökün (yağ 4 cm derinliğinde olmalı – yaklaşık 5 cm) ve orta-yüksek ateşte ısıtın. Balık parçalarını altın rengi olana kadar yaklaşık 3-4 dakika, gerekirse çevirerek kızartın.
Delikli bir kepçe yardımıyla balıkları mutfak havlularının üzerine alıp fazla yağını çektirin.
Kızarmış morinayı sarımsaklı sosla servis edin.